ΑΙΣΧΙΝΗΣ – ΚΑΤΑ ΤΙΜΑΡΧΟΥ 1.4-5 (Η ανάγκη της σωστής νομοθεσίας)

[4] Δεν αγνοώ δε, άνδρες Αθηναίοι, ότι εκείνα, τα οποία πρόκειται να λέγω κατά πρώτον, θα ενθυμηθήτε ότι ηκούσατε ήδη και άλλους πρότερον να τα λέγουν, νομίζω όμως ότι είναι κατάλληλος περίστασις να τα επαναλάβω και εγώ τώρα εις τον λόγον μου. Πράγματι είναι από όλους παραδεκτόν ότι τρία είδη πολιτευμάτων υπάρχουν εις όλους τους ανθρώπους: η μοναρχία, η ολιγαρχία και η δημοκρατία· και της μεν μοναρχίας και ολιγαρχίας η διοίκησις ρυθμίζεται από την θέλησιν εκείνων που είναι επί κεφαλής αυτών, των δε πόλεων που έχουν δημοκρατίαν η διοίκησις κανονίζεται από τους νόμους.

[5] Γνωρίζετε επίσης, άνδρες Αθηναίοι, ότι και την ζωήν και το πολίτευμα των διοικουμένων από δημοκρατικόν πολίτευμα διασώζουν οι νόμοι, ενώ των διατελούντων υπό μοναρχικόν ή ολιγαρχικόν πολίτευμα, η καχυποψία και η ένοπλος σωματοφυλακή. Πρέπει λοιπόν, οι μεν ολιγαρχικοί και οι ζώντες με πολίτευμα που έχει ως βάσιν την ανισότητα να προφυλάσσωνται από εκείνους, οι οποίοι είναι ικανοί να ανατρέπουν τα πολιτεύματα διά της δυνάμεως των όπλων, ημείς δε που έχομεν πολίτευμα στηριζόμενον επί της ισότητος και των νόμων, να τιμωρώμεν εκείνους οι οποίοι ομιλούν ή έχουν ζήσει παρά τους νόμους. Διότι τότε θα έχετε δύναμιν, όταν έχετε καλούς νόμους και δεν καταλύεσθε από εκείνους, οι οποίοι παραβαίνουν τους νόμους και ζουν αισχρώς

(Μτφ. Κ. Αραπόπουλου, 1963)